ayna nöron ne demek?

Ayna nöron, bir canlının herhangi bir hareketi kendisi yaptığında ve aynı hareketi yapan birini gözlemlediği durumların her ikisinde de ateşlenen nöronlar için kullanılan terimdir.¹²³ Bu nöronlar, gözlemci sanki karşısındakinin hareketini kendisi yapıyormuş gibi aktifleşirler (tıpkı bir ayna gibi davranırlar, isim buradan gelmiştir). Bu tarz nöronlar primatlarda ve kuşlarda direkt olarak gözlenmiştir. İnsanlarda ayna nöronlar ile tutarlı beyin aktivitesi premotor korteks, yardımcı motor alan, birincil somatosensoriyel korteks ve alt parietal kortekste bulunmuştur.

Ayna nöron sisteminin fonksiyonu tartışılan bir konudur. Bilişsel nörobilim ve bilişsel psikoloji alanından birçok araştırmacı bu sistemin algı/aksiyon bağlantısı için fizyolojik bir mekanizma sağladığını ileri sürmüşlerdir (bakınız: genel kodlama teorisi.)⁴ Bu araştırmacılar ayna nöronların diğer insanların eylemleri anlamak ve taklit ile yeni beceriler öğrenmek için önemli olabileceğini iddia etmişlerdir. Bazı araştırmacılar da ayna sisteminin gözlenen eylemleri simüle ettiğini ve böylece zihin teorisi becerilerine katkıda bulunabileceğini ileri sürmüşlerdir.⁵⁶⁷ Marco Iacoboni (UCLA) gibi nörologlar insan beynindeki ayna nöron sistemlerinin bize diğer insanların eylem ve niyetlerini anlamakta yardımcı olduğunu savunmaktadırlar. 2005 yılı Mart ayında yayınlanan bir çalışmada Iacoboni ve arkadaşları bir fincan çayın içilmesi veya masadan temizlenmesi sırasında ayna nöronların ayırt edildiğini bildirdiler. Buna ek olarak, Iacoboni ayna nöronların empati gibi duyguların insanlardaki nöral temeli olduğunu ileri sürmüştür.

Ayna nöron sistemi ile ilgili sorunların kognitif bozukluklar (özellikle otizm) altında yatan sebeplerden olabileceği öne sürülmüştür.⁸⁹

Kaynakça

Yayınlar

• Keysers, C. (2011) The Empathic Brain. Amazon 2

• Keysers, C., & Gazzola, V. (2006), Towards a unifying neural theory of social cognition, Progress in Brain Research.3

• Morsella, E., Bargh, J.A., & Gollwitzer, P.M. (Eds.) (2009). Oxford Handbook of Human Action. New York: Oxford University Press.

• Preston, S. D., & de Waal, F.B.M. (2002). Empathy: Its ultimate and proximate bases. Behavioral and Brain Sciences, 25, 1-72.

• Rizzolatti, G, Sinigaglia, C. (2008). Mirrors in the Brain. How We Share our Actions and Emotions. Oxford University Press.

Dış bağlantılar

• NOVA scienceNOW: Mirror Neurons (including a 14 minute broadcast segment)
• You remind me of me in the New York Times.
• TED.com, 7 dakikalık video: Nörolog Vilayanur Ramachandran ayna nöronları açıklıyor Türkçe altyazılı
• Mirror Neuron Forum, Perspectives on Psychological Science, September, 2011
• Talking Brains, Greg Hickok and David Poeppel, News And Views On the Neural Organization of Language
• Thomas, Ben: What’s So Special about Mirror Neurons? Scientific American Guest Blog, 2012 (an overview of prominent research approaches based on interviews with Iacoboni, Hickock, Heyes and Gallese)

Orijinal kaynak: ayna nöron. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩

5. Christian Keysers and Valeria Gazzola, Progress in Brain Research, 2006,*1

   ↩

6. Michael Arbib,*The Mirror System Hypothesis. Linking Language to Theory of Mind *, 2005, retrieved 2006-02-17 ↩

7. ↩

8. Oberman LM, Hubbard EM, McCleery JP, Altschuler EL, Ramachandran VS, Pineda JA.,*EEG evidence for mirror neuron dysfunction in autism spectral disorders *, Brain Res Cogn Brain Res.; 24(2):190-8, 2005-06 ↩

9. ↩

Kategoriler